Akcja AB w dystrykcie krakowskim – odsłonięcie tablicy pamiątkowej na cmentarzu wojennym w Trzetrzewinie [VIDEO]

Na terenie dystryktu krakowskiego w ramach akcji AB przeprowadzano egzekucje w ustronnych okolicach, w miejscach niezbyt odległych od więzień, m.in. w lesie w miejscowości Trzetrzewina.

27 czerwca 1940 r. w lasach pod Rzeszowem rozstrzelano 36 więźniów, 28 czerwca koło Nowego Sącza w lesie Trzetrzewina rozstrzelano i obrzucono granatami 93 osoby, 5 lipca na górze Gruszka koło Tarnawy Dolnej, tuż przy granicy na Sanie rozstrzelano 111 więźniów, a przy wszystkich nazwiskach w księdze ewidencyjnej wypełniono rubrykę „śmierć samobójcza”.

Akcja AB rozpoczęła się 30 marca 1940 r., a największe nasilenie działań eksterminacyjnych miało miejsce od maja do lipca 1940 r. Akcję AB przeprowadzono we wszystkich dystryktach Generalnego Gubernatorstwa.

Na początku 1940 r. Niemcy rozpoczęli przygotowywania do Ausserordentliche Befriedungsaktion (nadzwyczajna akcja pacyfikacyjna, akcja AB). W związku z planowanymi działaniami na zachodzie Europy postanowiono aresztować i zamordować wszystkie osoby podejrzane o związki z polską konspiracją.

O ile w wypadku zbrodni w Katyniu możemy mówić o ludobójstwie zakłamanym, to w przypadku akcji AB było to ludobójstwo zapomniane.

30 sierpnia 2020 r. w Trzetrzewinie odbyły się uroczystości patriotyczne oraz odsłonięcie tablicy pamiątkowej z nazwiskami poległych.

Mieszkańcy gminy Podegrodzie zorganizowali odsłonięcie tablicy pamiątkowej w rocznicę wybuchu II wojny światowej

Główni sprawcy

Adolf Hitler (1889–1945) – wódz i kanclerz III Rzeszy, przywódca NSDAP, popełnił samobójstwo w oblężonym Berlinie
Heinrich Himmler (1900–1945) – SS-Reichsführer i szef policji niemieckiej, popełnił samobójstwo w niewoli brytyjskiej
Reinhard Heydrich (1904–1942) – SS-Obergruppenführer i generał policji, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy, zmarł z ran odniesionych podczas zamachu w Pradze
Hans Frank (1900–1946) – generalny gubernator GG (październik 1939 – styczeń 1945), wyrokiem Międzynarodowego Trybunału Wojennego w Norymberdze skazany na karę śmierci i powieszony
Josef Bühler (1904–1948) – szef rządu GG i zastępca generalnego gubernatora, skazany przez Najwyższy Trybunał Narodowy na karę śmierci, stracony w Polsce
dr Otto Gustav Wächter (1901–1949) – szef dystryktu krakowskiego (październik 1939 – styczeń 1942), SS-Brigadeführer, zmarł pod przybranym nazwiskiem w Rzymie
dr Ernst Zörner (1908–1986) – szef dystryktu lubelskiego (luty 1940 – kwiecień 1943)
dr Karl Lasch (1904–1942) – szef dystryktu radomskiego (grudzień 1939 – sierpień 1941), stracony na podstawie wyroku nazistowskiego sądu za korupcję
dr Ludwig Fischer (1905–1947) – SA-Gruppenführer, szef dystryktu warszawskiego (październik 1939 – styczeń 1945), poseł do Reichstagu, skazany na śmierć wyrokiem Najwyższego Trybunału Narodowego
Friedrich-Wilhelm Krüger (1894–1945) – SS-Obergruppenführer, wyższy dowódca SS i policji „Wschód” (październik 1939 – listopad 1943), popełnił samobójstwo na terenie Austrii
Karl Zech (1892–1944) – SS-Gruppenführer, dowódca SS i policji w dystrykcie krakowskim (listopad 1939 – październik 1940), postawiony przed nazistowskim sądem, wydalony z SS, popełnił samobójstwo
Odilo Lotario Globocnik, „Globus” (1904–1945) – dyplomowany inżynier, SS-Brigadeführer, dowódca SS i policji w dystrykcie lubelskim (listopad 1939 – sierpień 1943), popełnił samobójstwo na terenie Austrii
Fritz Katzmann (1906–1957) – SS-Oberführer, dowódca SS i policji w dystrykcie radomskim (listopad 1939 – sierpień 1941), po wojnie ukrywał się pod nazwiskiem Bruno Albrecht

źródła, materiały
IPN Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Biuro Edukacji Publicznej „Zagłada polskich elit Akcja AB – Katyń”.
Leszek Konstanty (LGD Partnerstwo Dla Ziemi Sądeckiej)