Wiosenne spektakle na niebie. Od połowy kwietnia można obserwować roje meteorów

W kwietniu na niebie nad Polską możemy obserwować gołym okiem kilka rojów meteorów. Jednym z nich są Lirydy oraz mniej znane pi Puppidy, których aktywność rozpocznie się w połowie miesiąca.

Spadające gwiazdy, czyli meteory, zazwyczaj kojarzone są z okresem letnim. Jednak roje meteorów oraz sporadyczne zjawiska tego typu występują przez cały rok.

W kwietniu aktywne są m.in. meteory z roju Lirydów. Ich okres aktywności zaczyna się 14 kwietnia i trwa do 30 kwietnia. Maksimum obserwacji można spodziewać się 22 kwietnia o godzinie 8:00 czasu polskiego. Maksymalna liczba meteorów widocznych w ciągu godziny może sięgać 18 (w idealnych warunkach, przy bezchmurnym niebie), chociaż zdarzały się lata, w których odnotowano nawet kilkaset meteorów na godzinę, a nawet deszcze meteorów w latach 1803 i 1922.

Lirydy są jednym z najstarszych znanych rojów meteorów w historii ludzkości. Naukowcy obecnie wiedzą, że kometa C/1861 G1 (Thatcher) jest ciałem macierzystym roju Lirydów, która ma okres obiegu wynoszący 415 lat.

Meteory z roju Lirydów są bardzo szybkie, osiągając prędkość 49 km/s. Wieczorem radiant roju Lirydów znajduje się stosunkowo nisko nad horyzontem, jednak w miarę upływu czasu wznosi się coraz wyżej. Podczas obserwacji może przeszkadzać Księżyc, którego pełnia przypada na 24 kwietnia.

Drugim rojem meteorów, który jest aktywny w kwietniu i widoczny gołym okiem, są pi Puppidy. Ich okres aktywności trwa od 15 do 28 kwietnia, z maksimum obserwacji przypadającym na 23 kwietnia. Liczba widocznych meteorów może być zmienna (do 40). Meteory z tego roju są związane z kometą 26P/Grigg-Skjellerup i poruszają się znacznie wolniej od Lirydów, osiągając prędkość 18 km/s. Pi Puppidy po raz pierwszy zostały zaobserwowane w 1972 roku.

Nieco później, 19 kwietnia, rozpoczyna swoją aktywność eta Akwarydy, którą można obserwować do 28 maja. Maksimum obserwacji osiąga 5 maja. Roje te są znane od średniowiecza i charakteryzują się bardzo dużą prędkością (66 km/s). W maksimum może być widocznych nawet 50 zjawisk na godzinę. Są one związane z kometa Halleya.

Informacje o wspomnianych rojach meteorów, a także o wielu innych w całym roku, można znaleźć w „Almanachu astronomicznym na rok 2024” wydanym przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne (www.urania.edu.pl/archiwum), jak i w „Kalendarzu meteorów 2024” opracowanym przez International Meteor Organization (imo.net/files/meteor-shower/). Oba wydawnictwa są bezpłatnie dostępne w internecie.

źródło: PAP