Sztandar 1 PŁK SP przekazany do muzeum Wojska Polskiego w Warszawie w 1928 roku

Msza Święta w Podegrodziu dla uczczenia pamięci bohaterów i ofiar II wojny światowej

Jutro (15 kwietnia 2018 roku) o godzinie 16.00 w Kościele Parafialnym św. Jakuba Apostoła w Podegrodziu Proboszcz Parafii-Straży Granicznej w Nowym Sączu, ks. kapelan Robert Młynarczyk odprawi Mszę Świętą dla uczczenia pamięci bohaterów i ofiar II wojny światowej w 100 rocznicę odzyskania niepodległości Polski.

Msza Święta zostanie odprawiona z intencji rodzin i mieszkańców gminy Podegrodzie oraz LGD Stowarzyszenie Dla Ziemi Sądeckiej. We Mszy uczestniczyć będą także przedstawiciele Straży Granicznej, uczniowie szkół i organizacji wraz z pocztami sztandarowymi.

Lista świętej pamięci osób, które zginęły w latach 1939 – 1945:

  • Anna Dyrek ze Stadeł – zginęła 5 września 1939 roku w Stadłach,
  • Józef Słowik ze Stadeł – zginął w 1945 roku w Wyglanowicach,
  • Jan Chmielak i Antoni Łatka z Podegrodzia, uczniowie Liceum im. Jana Długosza w Nowym Sączu – aresztowani na granicy słowackiej w drodze do  armii  gen. Sikorskiego, zginęli rozstrzelani w Biegonicach 19 grudnia 1939 roku,
  • Kazimierz Czernkowski z Podegrodzia, żołnierz Wojska Polskiego – zginął w 1939 roku,
  • Józef Kasprzyk z Podegrodzia – Pędzichy, żołnierz Wojska Polskiego- zginął we wrześniu 1939 roku,
  • Józef Berowski z Podegrodzia – Uliczki, zawodowy żołnierz Wojska Polskiego – zginął w Oświęcimiu w 1943 roku,
  • Porucznik Antoni Konstanty z Podegrodzia – zginął 20 kwietnia 1944 roku w Normandii, żołnierz dywizji generała Maczka, batalion „Krwawych Koszul”,
  • Kazimierz Konstanty z Podegrodzia i Wojciech Plata ze Stadeł – partyzanci AK – BCH, złapani w obławie w Gaboniu, zginęli w GROSS-ROSEN oddział Kamienna Góra,
  • Jan Wesołowski wraz z synem Władysławem z Podegrodzia – Ulicy – zginęli w Oświęcimiu (data śmierci nieznana),
  • Władysław Mężyk z Olszany, kapitan Wojska Polskiego – zginął w Katyniu w 1940 roku,
  • Tomasz Zygmunt ze Stadeł – zastrzelony przez Niemców przy gminie niemieckiej w Stadłach w 1944 roku,
  • Piotr Zygmunt z Juraszowej – Kopalin – zginął w Oświęcimiu,
  • Franciszek Kostrzewa, Władysław Rzegocki – rolnicy, zginęli w Brzeznej,
  • w Długołęce-Świerkli podczas obławy zastrzelono Jana Szewczyka i Józefa Korzucha oraz aresztowano Stanisława Witeckiego – zginął w Oświęcimiu,
  • Józef Lorek i Roman Plata z Chochorowic – zginęli na robotach w Niemczech,
  • Ludwika Tobiasz z Chochorowic – zginęła w Oświęcimiu,
  • Ludwik Śmiałek z Chochorowic – zginął w Dachau,
  • W Gostwicy za spóźnienie się do budowy okopów zastrzelono Zofię Plata, ponadto trzy osoby zginęły na robotach w Niemczech,
  • W Juraszowej zastrzelony został przez Niemców rolnik – Józef Tokarczyk,
  • W Mokrej Wsi zginął zastrzelony przez Niemców Wojciech Plata,
  • W obozach koncentracyjnych śmierć ponieśli – Stanisław Gomółka, Wojciech Plata, Filip Witkowski, Franciszek Zwoliński,
  • W Naszacowicach zginął zastrzelony przez Niemców Ludwik Pietrzak,
  • W Olszanie zginęli Kazimierz Konieczny, Ignacy Wolfstal, Józef Błaszczyk oraz Antoni Potoniec – kapitan Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, który zginął pod Monte Casino,
  • W Olszance zginął Stanisław Szabla zastrzelony przez Niemców i Jan Zielonka,
  • Z Podrzecza zginęli: rolnik Jan Ginter, a w obozie w Oświęcimiu – Franciszek Szkaradek i bracia bliźniacy Franciszek i Jan Mordarscy (ich symboliczny grób jest na cmentarzu w Podegrodziu),
  • W Oświęcimiu zginął brat zakonny Józef Prus – budowniczy kaplicy w Podrzeczu, a także sześć innych osób (podczas przesuwania się lini frontu).

Lista osób, które przeżyły wojnę będąc w obozach niemieckich, walcząc w siłach zbrojnych, żołnierze jak i osoby cywilne:

  • Generał Stanisław Sosabowski – twórca i dowódca I samodzielnej Brygady Spadochronowej, bohater bitwy pod ARNHEM w Holandii oraz jego żołnierze,
  • Franciszek Czernkowski z Podegrodzia – żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, brał udział w bitwie pod Monte Casino, zmarł w Australii,
  • Władysław Florek z Juraszowej – żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, brał udział w bitwie pod Monte Casino,
  • Antoni Majkowski z Brzeznej – żołnierz Armii Krajowej, więzień obozu koncentracyjnego,
  • Rodzina Majkowskich z Brzeznej – spokrewniona ze Stadnickimi – nie poszła na współpracę z Niemcami, co spowodowało uwięzienie Antoniego Majkowskiego w obozie,
  • Jan Bodziony z Gostwicy – żołnierz wojska Polskiego, w 1939 roku zabrany do niewoli niemieckiej, powrócił w 1945 roku,
  • Józef Szewczyk z Podegrodzia – żołnierz wojska Polskiego, w 1939 roku zabrany do niewoli niemieckiej, powrócił w 1947 roku,
  • Jan Konstanty z Podegrodzia (spod Lipy) – żołnierz Wojska Polskiego, walczył w dywizji generała Maczka, zmarł w Anglii,
  • Władysław Bodziony z Podegrodzia (spod Wałów) – więzień obozu koncentracyjnego Gross-Rossen,
  • Agnieszka, Helena i Jan Konstanty z Podegrodzia – kurierzy Związku Czynu Zbrojnego na trasie Warszawa – Podhale, organizowali przerzuty osób cywilnych, duchowych i wojskowych na trasie Warszawa – Podhale,
  • Maciej Kasprzyk – przeowdnik Związku Czynu Zbrojnego z Podegrodzia na trasie Podegrodzie – Słowacja. Przeprowadzał przez granicę słowacką wikariusza generalnego Zakonu Marianów, księdza Władysława Mroczko – udającego się do Rzymu,
  • Izabela i Danuta Potoniec – kurierki Związku Walki Zbrojnej z Olszany – Wolicy na trasie Warszawa – Nowy Sącz. Organizowały m.in. przerzut wicewojewody Województwa Stanisławowskiego do Budapesztu. Aresztowane 6 grudnia 1940 roku – więźniarki obozów koncentracyjnych do 1945 roku,
  • Ignacy Kasprzyk – żołnierz wojska Polskiego, obrońca wybrzeża Gdynia – Oksywie w 1939 roku, więzień w obozie niemieckim do 1945 roku,
  • Władysław Maciuszek z Podegrodzia – Kolonii, zmarł w Anglii,
  • Ksiądz proboszcz Józef Młynarczyk, podczas II wojny światowej – w wielu przypadkach – wstawiał się w obronie swoich parafian u władz niemieckich.

W sumie z obszaru gminy Podegrodzie podczas II wojny światowej zginęło 94 Polaków i 22 Żydów.